Vandaag 25 september 2023, is het 8 jaar geleden dat de wereld de Duurzame Ontwikkeldoelen onarmde (ook wel de Sustainable Development Goals – SDG’s). Zeventien doelen die ons op weg helpen naar een inclusieve, rechtvaardige en duurzame maatschappij in 2030. Om dat in de kijker te zetten, wordt jaarlijks op 25 september de SDG-vlag gehesen. Ook bij het Huis van de Stad, wappert deze vlag.

De vlag is een symbolisch teken om aan te geven dat Gouda op meerdere punten actief is om bij te dragen aan een rechtvaardigere wereld. Gouda staat ook vermeld op de lijst global goals gemeenten. https://vng.nl/artikelen/overzichtskaart-van-global-goals-gemeenten

Brede welvaart en SDG’s
Traditioneel gezien kijken economen bij het meten van de welvaart van een land naar het bruto binnenlands product (bbp). Het bbp is de economische indicator die gebruikt wordt voor de stand van de economie. Het bpp maakt geen onderscheid tussen economische activiteiten die de levensstandaard van mensen werkelijk verbeteren en economische activiteiten die dat niet doen. Het concept brede welvaart vloeit voort uit de gedachte dat welvaart om méér gaat dan het bbp. Brede welvaart richt zich niet alleen op economische groei en de materiële welvaart, maar biedt een bredere blik op de kwaliteit van het leven en andere welvaartsaspecten zoals wonen, gezondheid, veiligheid, onderwijs, zorg en de kwaliteit van natuur en leefomgeving. Deze thema’s worden vaak gemeten met kwantitatieve indicatoren.

Steeds meer gemeenten zien SDG’s als bruikbaar kompas bij het streven naar brede welvaart, oftewel het in balans brengen van sociale, economische en fysieke doelstellingen. Voor het monitoren van beleid zijn de SDG’s relevant omdat zij de afzonderlijke thema’s binnen de brede welvaart beschrijven. Deze doelen vormen zo een goede kapstok om de indicatoren aan te koppelen.

Van de onderliggende streefdoelen van de Global Goals kan, volgens de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG), 65% niet worden behaald zonder actie van lokale overheden. De VNG heeft, voor Nederlandse gemeenten, een standaard set van indicatoren ontwikkeld om (gemeentelijk) beleid te monitoren. Deze integrale indicatorenset maakt gebruik van openbare databronnen, van bijvoorbeeld het CBS, politie, UWV, KvK en de Klimaatmonitor. Verder helpen deze indicatoren om inzichtelijk te maken hoe gemeentelijke activiteiten bijdragen aan het realiseren van de Duurzame Ontwikkelingsdoelen.

Motie indicatoren in de programmabegroting 2024
Vanuit de gedachte, ‘meten is weten’ én door het inzichtelijk maken, kun je verantwoording afleggen en bijsturen. Daarom is in de programmabegroting 2024 van Gouda een nieuwe set aan eigen indicatoren opgenomen, waarbij is aangegeven dat SDG’s en de bijhorende indicatorenlijst van de VNG, Gouda een overkoepelende kapstok heeft geboden om te komen tot een nieuwe lijst van indicatoren voor in de begroting.

Wij vinden het heel waardevol dat een aantal indicatoren opgenomen zijn. Echter, een deel van de indicatoren uit de VNG-set is in de Goudse set niet of in aangepaste vorm overgenomen en er zijn geen streefwaarden of prioriteiten in de SDG-doelstellingen gemaakt. Omdat het volgens ons wenselijk is dat de brede welvaart van de gemeente zo objectief mogelijk in kaart wordt gebracht en zo ook vergelijkbaar is met andere gemeenten, is, middels een motie, die is ingediend op 3 juli, de laatste raadsvergadering voor het zomerreces, het college verzocht om het volledige VNG-model aan indicatoren te volgen. https://www.waarstaatjegemeente.nl/dashboard/sustainable-development-goals/sustainable-development-goals–global-goals-

De wethouder gaf als reactie op deze motie aan:
‘Fijn dat deze wens ook leeft in de raad en dat er aandacht is voor de Global Goals / Brede Welvaart. De indicatoren die in de begroting zijn opgenomen zijn gekoppeld aan de doelstellingen uit de begroting. Daarvoor zijn de VNG-indicatoren als uitgangspunt gebruikt. Echter voor een aantal doelstellingen zijn geen passende VNG-indicatoren beschikbaar, dus is gekozen voor andere indicatoren die wel aansluiten op de doelstellingen.  Voor het monitoren van de 17 Global Goals wordt een apart dashboard op Gouda in Cijfers ingericht. Daar wordt per Global Goal de lijst van de VNG overgenomen, indien de indicatoren actueel en beschikbaar zijn. Daarnaast wordt dit dashboard aangevuld met indicatoren vanuit de Regionale Klimaatmonitor en de Regionale Brede Welvaartsmonitor. Ook indicatoren die eventueel voortkomen uit het integraal duurzaamheidsplan zullen worden opgenomen in dit dashboard. De motie verzoekt het college daarnaast om de raad in gesprek te gaan hoe het zo verkregen inzicht in de brede welvaart in Gouda kan ingezet worden om doelen en prioriteiten te stellen. Verschillende gemeenten stellen een jaarlijkse monitor of staat van de stad op die zij voorafgaand aan de kadernota naar de raad sturen. Bij zo’n document zou Brede Welvaart of de Global Goals als kapstok gebruikt kunnen worden. Ons voorstel zou zijn om de suggestie te doen om hier in Q3 met de commissie bestuur over in gesprek te gaan.’

Vanwege deze toezegging van de wethouder, is de motie ingetrokken.

Gouda toekomstvisie 2030
Al in februari 2018 is besloten een toekomstvisie voor Gouda 2030 op te stellen. De visie, welke is vastgesteld op 18 juni 2019, geldt als stip op de horizon en de ambities als richtingen waarop Gouda zich de komende jaren kan profileren. Er zijn vier toekomstambities gedefinieerd, bij elke ambitie wordt een beeld geschetst van Gouda in het jaar 2030. De ambities zijn gekoppeld aan de SDG’s, SDG’s om de duurzame ontwikkeling per ambitie duidelijk weer te geven. Het uitgangspunt is dat Gouda een stad moet zijn die met voorspoed wordt doorgegeven aan de toekomstige generaties. De indicatoren zoals deze nu opgenomen gaan worden in de begroting voor 2024, werken dit verder uit.

MVOI-ontwikkeltraject inclusief ondertekenen Manifest MVOI
Vandaag, 25 september 2023 is ook het manifest Maatschappelijk Verantwoord Opdrachtgeven en Inkopen (hierna MVOI) ondertekend. Met het ondertekenen van het manifest committeert de gemeente zich tot het opstellen van een Actieplan MVOI, monitoren van de voortgang en het jaarlijks rapporteren aan het Rijk. Door maatschappelijk verantwoorde producten en diensten te kopen creëert de overheid marktvraag naar duurzame, sociale en innovatieve producten, werken en diensten. Dit geeft een impuls aan marktpartijen om te innoveren en hun aanbod te verduurzamen. Daarnaast draagt het inkopen van maatschappelijk verantwoorde producten en diensten bij aan het behalen van de in het bestuursakkoord opgenomen doelen. Waaronder reductie van CO2-emissie met als einddoel CO2-neutraal in 2040, bevordering van de biodiversiteit en aandacht voor klimaatadaptatie. Ook wordt met het opstellen van een actieplan concreet invulling gegeven aan het zijn van een Global Goals gemeente. Het MVOI en de SDG’s richten zich op dezelfde maatschappelijke doelen.

Gouda Fairtrade gemeente sinds 2011
Fairtrade Gemeente is een eervolle titel die aangeeft dat een stad bijzonder veel aandacht besteedt aan eerlijke handel. In een Fairtrade Gemeente worden veel fairtrade producten verkocht, gekocht en gebruikt door supermarkten, winkels, horeca, kerken, verenigingen, scholen, gemeente, bedrijven en consumenten. Gemeenten die meedoen geven hiermee aan eerlijke handel een warm hart toe te dragen en werk te maken van economische bevordering in ontwikkelingslanden. Daarmee draagt dit bij aan de SDG’s. De campagne gaat niet uit van traditionele ontwikkelingshulp, maar juist van handel en dan juist eerlijke handel. Boeren en producenten krijgen een gegarandeerde minimumprijs om in basisbehoeften te kunnen voorzien, plus een premie die gebruikt kan worden om te investeren in de eigen gemeenschap.

Circulariteit
Komende periode gaat de gemeenteraad van Gouda aan de slag met circulaire economie. Circulariteit is een breed begrip, Bureau2030 neemt de raad mee in een tweetal sessies, allereerst om de kennis op dit gebied te vergroten en zicht te geven op landelijke richtlijnen en ambities om vervolgens te bepalen welke thema’s voor Gouda relevant zouden kunnen zijn.

Slot
Er gebeurd veel in Gouda. Als ChristenUnie Gouda blijven wij aandacht vragen voor al deze onderwerpen en monitoren we de rapportages, om zo vele initiatieven en ideeën ingebed te krijgen in de organisatiestructuur, op weg naar een rechtvaardige en duurzame maatschappij.

Gouda is een dichtbevolkte stad zonder eigen open gebied. Toch vinden we als ChristenUnie dat er ook in de stad  aandacht moet zijn voor onze natuurlijke groene omgeving met voldoende biodiversiteit.

Een rondgang

Afgelopen weekeinde was het weer tijd voor de Goudse Hofstedendagen. Een mooi moment voor een wandeling vanuit ons huis. Over de Bloemendaalseweg naar de geluidswal langs de A12 en weer terug. De dag ervoor was ik op de fiets over de Goejanverwelledijk door het Steinse groen  en de Goudse Hout gereden. In deze tijd van het jaar met het mooie weer van het afgelopen weekeinde waren dat heerlijke rondjes met prachtige natuur. Het meeste groen van Gouda ligt langs de grenzen van de stad. Ik kan u zeker aanraden om zo’n rondje ook eens te doen.

Was het voldoende bio-divers?

Dat beeld is wat mij betreft wisselend. Vooropgesteld, ik ben geen expert maar er is absoluut een kwaliteitsverschil te zien tussen het Steinse groen en de Goudse hout met de eerste als positieve uitschieter. Een mooi voorbeeld was de bloeiende waterviolier in sommige sloten van het Steinse groen.

Er is een enthousiaste groep vrijwilligers die zich inzet voor het groen aan deze kant van de stad en daar regelmatig in een nieuwsbrief over schrijft. Aanbevolen:  https://groen.achterwillens.eu/

Het hoogtepunt blijft voor mij toch het bermbeheer van de gemeente Gouda. Hoe met uitgekiende beheersmaatregelen een maximaal effect kan worden bereikt. De berm langs de Bloemendaalseweg was voor mij het hoogtepunt van deze rondgang. Ontelbare orchideeën gewoon langs de kant van de weg. En dat zien we niet alleen op die plek maar in veel meer bermen door de hele stad heen. En bijkomend voordeel is dat deze manier van beheren ook nog eens kostenbesparend kan zijn. Laat de natuur haar gang maar gaan.

Kan het beter in Gouda?

Het antwoord daarop moet ja zijn vinden wij. Groen is op veel manieren goed voor de leefomgeving en ons welbevinden. Het bewaren en beschermen daarvan is een opdracht die bij ons gedachtengoed past.

Daarom is er na de gemeenteraadsverkiezingen van 2022 ook door de ChristenUnie opnieuw geld beschikbaar gesteld voor aanleg van extra groen in Gouda. In het afgelopen jaar is daar gebruik van gemaakt en zijn er meer vierkante meters groen in onze gemeente bijgekomen.  Soms op verrassende plekken. Daarvan is deze laatste foto een mooi voorbeeld.

Afgelopen week stond er in de Goudse Post een interview met mijzelf en een mederaadslid van de PvdA, Sophie Heesen. Dit interview deel ik graag nog een keer met u.

Interview Goudse Post

Ons land telt ongeveer tachtig Fairtradegemeenten. Daarnaast groeit sinds een paar jaar het aantal Global Goals gemeenten tot inmiddels zo’n 120. Deze gemeenten onderschrijven de 17 wereldwijde duurzaamheidsdoelen, zoals geen armoede en honger, goede gezondheid en goed onderwijs. Deze 17 doelen zijn in 2015 door de Verenigde Naties vastgesteld. Gouda is nog geen Global Goal gemeente.

De raadsleden Sophie Heesen (PvdA) en Gert van den Brink (CU) zijn sinds enige tijd ambassadeur van Fairtrade Gouda. Dat houdt in dat zij de beginselen van faitrade uitdragen en dat zij fairtrade onder de aandacht van Gouwenaars willen brengen.

Globale Duurzaamheidsdoelen

,,Eigenlijk willen we met die Global Goals (duurzaamheidsdoelen) hetzelfde’’, leggen beiden uit in gesprek met Fairtrade Gouda. ,,We willen die doelen óók onder de aandacht van de Gouwenaars brengen. Er moet meer steun komen voor die 17 doelen. Ze moeten doorklinken in het gemeentelijke beleid. We zien dat daar voorzichtige stappen in worden gemaakt.”

Sophie Heesen (23) merkt dat jongeren meer over deze onderwerpen nadenken en praten. zoals over de afschaffing van de slavernij. “Mensen willen gelijkwaardigheid en geen privileges. Goudse jongeren hebben in 2020 aandacht gevraagd voor dit thema tijdens een digitale sessie bij Libertum. Zulke gesprekken zijn van waarde, omdat jongeren zich gehoord voelen en zo de Goudse raad kunnen adviseren.

Ambassadeurs

Volgens beide ambassadeurs/raadsleden hangt er in de stad een positieve sfeer, óók in de gemeenteraad. Die positieve sfeer proefde Gert van den Brink (65) vorig jaar op een symposium over duurzaamheid, waarbij veel raadsleden en bestuursleden uit de hele regio aanwezig waren. Dit symposium werd georganiseerd door de fairtradeteams in het Groene Hart. ,,Dat was mijn drijfveer om meer te gaan doen voor fairtrade. Partijgenoot Christaan Quik was ambassadeur, maar hij stopte als raadslid. Ik werd zijn opvolger in de raad en ook als ambassadeur.” Via de Christelijke kerken was hij al eerder in aanraking gekomen met fairtrade, ondermeer toen de diaconie van zijn kerk Max Havelaarkoffie ging schenken. Dat is de protestantse kerk.

Bij Sophie Heesen ging dat anders. Zij werkte vijf jaar geleden mee aan een hackaton over stedelijke ontwikkeling. ,,Ik zat in de jury, kwam in contact met jongeren en woonde een paar keer een vergadering bij van het kernteam van Fairtrade Gouda. Daar werd ik gevraagd om ambassadeur te worden.” Inmiddels zijn er zo’n zes ambassadeurs, die allemaal een andere groepering vertegenwoordigen, Gert de kerken en Sophie de jongeren, waar zij met haar 23 jaar zelf toe behoort.

Gouda is goed bezig

,,Volgens ons is Gouda best goed bezig met fairtrade en duurzaamheid. We hebben de eerste fairtradestraat van Nederland, het Groenendaalkwartier. Best iets om trots op te zijn. En met die 17 doelen gaat het ook wel lukken. Als raadsleden kunnen we die doelen altijd in ons achterhoofd houden als we besluiten nemen’’, aldus Sophie en Gert.

 

Digitale editie Goudse Post 22 februari 2023

Niemand zal ontkennen dat zwerfafval als één van de grote ergernissen wordt gezien. Ook in onze mooie stad Gouda.

Dat we daar niet uniek in zijn bleek toen ik nog niet zo lang geleden in Amsterdam moest zijn. Daar stond bij een ondergrondse afvalcontainer de waarschuwing dat er cameratoezicht zou zijn en boetes zouden worden uitgedeeld. En inderdaad, er hing een camera.

Op de foto is te zien dat deze waarschuwing van het cameratoezicht absoluut niet heeft geholpen. Ook de dreiging met een hoge boete niet. Er staat nog steeds rotzooi op de stoep. Op de muur is ook een stukje burgerinitiatief te zien. “Rotzooi laten staan is a-sociaal”. Ook dat heeft niet geholpen.

Volgens mij is deze foto een mooie samenvatting van het probleem van zwerfvuil. Uiteindelijk gaat het om het gedrag van mensen. Ligt dat op het bordje van de gemeente? Voor een deel wel. Handhaven heet dat dan. Of het voorkomen van zwerfvuil door het makkelijker te maken om je afval kwijt te kunnen. En ook zo snel mogelijk opruimen.

Wat doet Gouda daaraan?

Bijna recht tegenover mijn huis staan ook een aantal afvalcontainers. Ook daar staan regelmatig zakken naast de container of staat er grof vuil naast. Wat mij opvalt is dat,  namens de gemeente, Cyclus altijd heel snel reageert. De zakken staan er nooit lang. Helaas zijn meeuwen vaak nog sneller, maar dat kun je Cyclus niet verwijten. Handhaven gebeurt ook. Ik zie tenminste soms zakken met een sticker staan die worden meegenomen voor onderzoek naar de overtreder. In Gouda kun je ook grof vuil weer laten ophalen. Gratis!

Er gebeurt dus genoeg maar blijkbaar niet voldoende. Uiteindelijk gaat het om gedrag van mensen. Van onszelf dus. Laten we allemaal meehelpen om Gouda mooi te maken/houden.

Gelukkig mag ik weer een plusje achter mijn naam zetten want wij doen mee met 100-100-100, het project om 100 dagen afvalvrij te leven als gezin. Het voelt goed om jezelf te profileren als ‘duurzaam’ mens en te laten zien hoe milieubewust je wel niet bent. Maar in alle eerlijkheid word ik ook moe van die competitie.

Hoe groen ben jij? Scheid jij het afval wel goed? Denk jij wel voldoende aan de toekomst van je kinderen? Je voelt de afkeurende blikken van de ‘groene elite’ die jou de maat neemt. De experts die je overrompelen met kennis over plastic soup, fair trade kleding en duurzaam eten en je als onwetende onbenul het zwijgen opleggen.

Natuurlijk weet ik hoe belangrijk het is om bewust te leven. Vanzelfsprekend wil ik de schepping bewaren voor het nageslacht. En ik heb geen twijfel over de noodzaak om afval te scheiden. Maar om deze idealen concreet te maken in mijn dagelijkse leven, dat vind ik niet zo makkelijk. En ik vermoed dat ik niet de enige ben. Als ik in mijn omgeving vraag wie onze aarde heel bewust wil beschadigen zie ik geen handen in de lucht gaan. Maar ik hoor ook niet heel veel enthousiasme bij het plan om 100 dagen afvalvrij te gaan leven. Blijkbaar zit er een groot gat tussen ideaal en werkelijkheid. De vraag is alleen hoe dat gat gedicht kan worden, hoe dromers doeners worden?

Als gezin zijn wij gestart met 100-100-100, we hebben onze eerste voorzichtige stapjes gezet en we kijken maar niet teveel naar de ‘groene elite’. Onze eigen droom, het eigen ideaal, de overtuiging die van binnen zit moet ons stimuleren en aansporen. We laten de competitie van ‘groen, groener, groenst’ graag over aan anderen en stappen rustig door met het oog gericht op het ideaal van een mooie wereld.